توظیف أسطورة العنقاء (قُقنوس) فی قصیدتی «قُقنوس» لنیما یوشیج و«عصرالجلید وبعد الجلید» لخلیل حاوی

نویسندگان

  • حسن عریضی طالب الدّکتوراه فی فرع اللّغة العربیّة وآدابها، جامعة الفردوسی، مشهد
  • حسین ناظری أستاذ مساعد فی قسم اللّغة العربیّة وآدابها، جامعة الفردوسی، مشهد
  • عباس طالب زاده أستاذ مشارک فی قسم اللّغة العربیّة وآدابها، جامعة الفردوسی، مشهد
چکیده مقاله:

إنّ أسطورة طائر العنقاء أو ققنوس من أهمّ الأساطیر الّتی استخدمها الشّعراء المعاصرین فی أشعارهم. ومن أولئک الشّعراء؛ نیما یوشیج رائد الشّعر الحر فی الأدب الفارسی الحدیث، وخلیل حاوی. ونحن نحاول فی هذا المقال أن نجیب على هذا السّؤال: هل الشّاعران نجحا فی توظیف هذه الأسطورة فی قصیدة ققنوس وعصر الجلید وبعد الجلید؟ وبعد دراسة الأسطورة فی القصیدتین المذکورتین سنرى أنّ الشّاعرین وظفا هذه الأسطورة لکی یصوّرا أجواء بیئتهما الاجتماعیّة. کما استخدما کیفیّة مماته وحیاته من جدید تعبیرا لأملهما وأهدافهما السّامیة. وقد تناولت فکرتهما العناصر الموجودة فی الأسطورة بأحسن صورة. أمّا المنهج الّذی انتهجه هذا البحث هو المنهج المقارن الّذی یرکّز علی وجوه الشّبه والخلاف فی استخدام أسطورة العنقاء (ققنوس).  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

طائر الموت والانبعاث فی شعر نیما والسیاب؛ دراسة مقارنة حول قصیدتی ققنوس، والقصیدة والعنقاء

للطائر الأسطوری حضور کبیر فی الأدب والفلسفه، تطرّقت هذه الدراسة إلی باب الکشف عن کیفیة حضور طائرین أسطوریین فی مساحة صغیرة من الأدب وتبیان دلالتهما عند شاعرین کبیرین یعدان من أبرز المؤسسین للشعر العربی والفارسی الحداثوی وهما السیاب فی قصیدته «القصیدة والعنقاء» ونیما یوشیج فی قصیدته الشهیرة التی تعتبر أولى قصائد الحداثة وهی قصیدة «ققنوس» وکل ذلک بعد مقدمة قصیرة حول الطائر الأسطوری، ویمکن أن نعتبر...

متن کامل

ققنوس: شعر فارسی؛ کارکرد نمادین «ققنوس» در شعر «نیما»

یکی از مهم‌ترین دلایل ابهام و پیچیدگی شعر نو به کارگیری اسطوره است. اسطوره بازتاب‌دهنده‌ی فرهنگ، اندیشه و دریافت انسان‌های گذشته برای توجیه چیزی است که از راه عقلی آن را نمی‌توانستند اثبات کنند؛ البته اسطوره فقط مربوط به دنیای باستان و انسان‌های نخستین نیست و بر زندگی و باورهای انسان‌های امروز نیز تأثیرگذار است. اسطوره‌سازی هیچ‌گاه متوقف نمی‌شود و همواره ادامه دارد. یکی از تجلی‌گاه‌های اسطوره و...

متن کامل

اسطوره ققنوس در اشعار نیما یوشیج و گیوم اپولینر

ققنوس یکی از اسطوره های کهن است که بیش از پیش شاهد بازنویسی آن نه تنها در ادبیات، بلکه در سایر زمینه ها مانند هنر و سینمای معاصر هستیم. امروزه از این پرندۀ اسطورهای، دیگر به عنوان یک موجود منحصراً یونانی یا مصریِ متعلّق به دوران باستان یاد نمی شود؛ بلکه حضور پررنگ این اسطوره در بسیاری از تمدن ها و فرهنگ ها محسوس است. در این نوشتار تلاش شده است این اسطوره باستانی در اشعار دو تن از شاعران قرن بیستم ...

متن کامل

بررسی عناصر مدرنیسم در شعر ققنوس

مقاله‌ی حاضر‌ می‌کوشد‌ با‌ بازخوانیِ‌ «محتوا»‌ و‌ «صورت»‌ در‌ شعر‌ «ققنوس»‌ نیما،‌ وجوهِ‌ «مدرن»‌ بودن‌ را‌ در‌ آن‌ واکاود‌ و‌ نشان‌ دهد‌ که‌ اگر‌ ققنوس‌ «سرآغاز‌ شعرِ‌ مدرنِ‌ فارسی»‌ قلمداد‌ می‌شود،‌ این‌ «مدرن‌ بودن»‌ در‌ کدام‌ وجوهِ‌ این‌ اثر‌ و‌ چگونه‌ خودنمایی‌ می‌کند.‌ برای‌ رسیدن‌ به‌ هدف‌ یاد‌شده،‌ نخست‌ ویژگی‌های‌ «پارادایم»های‌ «پیشامدرن»‌ و‌ «مدرن»‌ به‌ شکلی‌ گذرا‌ و‌ فشرده‌ از‌ منابع‌ اس...

متن کامل

بازآفرینی اسطوره‌های سیمرغ و ققنوس

Myths with language full of mystery ,allusion and ambiguity are attractive and inevitable realities in arena of classic literature, mystical texts and contemporary poetry. Ferdowsi, the famous classic poet, who is regarded as a firm foundation of Persian epic literature, has attempted to clarify them and emboss their significant role. The revival of ancient myths and revealing their numinous...

متن کامل

تجلّی ققنوس در اشعار ادونیس

این مقاله به‌تحلیل و بررسی شخصیت‌های تاریخی، مذهبی، و حوادثی می‌پردازد که به هر طریقی در شعر ادونیس تجلی‌گاه اسطورة ققنوس شده‌اند، و بیانگر تجدد و رستاخیز دوبارة بعد از مرگ و نابودی هستند. این مفاهیم به‌صورتی رمزگونه مصداق واقعیات جوامع عربی است. ادونیس پیوسته این جامعه را در گرداب عقب افتادگی و سکون و مرگ مطلق می‌بیند و در تلاش است تا با یاری ققنوس که نماد هر انسان انقلابی و تجددخواه است، به د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 25

صفحات  147- 167

تاریخ انتشار 2017-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023